Soạn văn 8: Soạn bài Hai cây phong đầy đủ và chi tiết
Hai cây phong là tác phẩm hay và ý nghĩa năm trong chương trình Ngữ văn 8. Hai cây phong chính là tiếng nói cảm động về một miền ký ức của nhân vật tôi. Soạn bài Hai cây phong chính là cách giúp bạn tiếp thu bài học trên lớp tốt hơn đồng thời có thể hiểu sâu về tác phẩm. Bài viết sau đây, lessonopoly sẽ hướng dẫn bạn cách soạn bài Hai cây phong. Các bạn hãy cùng tham khảo nhé!
Soạn văn Hai cây phong chi tiết
Tác giả
– Ai-ma-tốp (1928 – 2008) là nhà văn Cư-gơ-rư-xtan, một nước cộng hòa ở vùng trung Á, thuộc Liên Xô trước đây.
– Ông bắt đầu hoạt động sáng tác văn học từ năm 1952, khi ông còn là sinh viên.
Bạn đang xem: Soạn văn 8: Soạn bài Hai cây phong đầy đủ và chi tiết
– Đề tài chủ yếu trong tác phẩm của ông: cuộc sống khắc nghiệt nhưng cũng đầy chất lãng mạn của người dân vùng đồi núi Cư-rơ-gư-xtan…
– Một số tác phẩm như: Cây phong non trùm khăn đỏ, Người thầy đầu tiên, Con tàu trắng…
Tác phẩm
Xuất xứ
– Đoạn trích “Hai cây phong” thuộc phần đầu của “Người thầy đầu tiên”.
– Nhan đề “Hai cây phong” do người biên soạn SGK đặt tên.
Bố cục
Gồm 2 phần:
– Phần 1. Từ đầu đến “bên cạnh chúng như một mảnh vỡ của chiếc gương thần xanh”. Hình ảnh hai cây phong trong cảm nhận của nhân vật tôi.
– Phần 2. Còn lại. Ký ức tuổi thơ của nhân vật tôi về hai cây phong.
Tóm tắt
Làng Ku-ku-rêu nằm ven chân núi. Phía trên làng, giữa một ngọn đồi, có hai cây phong to lớn. Hai cây phong hùng vĩ như những ngọn hải đăng trên núi, như biểu tượng của tiếng nói riêng, tâm hồn riêng của làng. Năm học cuối, bọn trẻ chạy ào lên phá tổ chim, leo lên hai cây phong cao vút để thấy bao vùng đất chưa từng biết và những con sông chưa từng nghe. Thuở ấy, nhân vật “tôi” chỉ cảm nhận sự gắn bó tuổi thơ mình với hai cây phong được gọi là “Trường Đuy-sen”.
Đọc – hiểu văn bản Hai cây phong
Hình ảnh hai cây phong trong cảm nhận của nhân vật tôi
– Vị trí: Hai cây phong nằm ở giữa một ngọn đồi. Ai đi từ phía nào cũng đến làng cũng đều thấy chúng trước tiên, chúng hiện ra trước mắt như ngọn hải đăng trên núi. Nó trở thành dấu hiệu nhận biết của làng Ku-ku-rêu.
– Hai cây phong có một tiếng nói riêng, tâm hồn riêng chan chứa những lời ca êm dịu: ban ngày hay ban đêm đều rì rào với nhiều cung bậc khác nhau.
– Hai cây phong gắn bó với sự sống của con người: nơi bọn trẻ con trong làng mỗi dịp nghỉ hè “chạy ào lên phá tổ chim, hai cây phong khổng lồ lại nghiêng ngả đung đưa như muốn chào mời chúng tôi đến với bóng râm mát rượi và tiếng lá xào xạc dịu hiền…”.
– Hai cây phong gắn với kỉ niệm về thầy Đuy-sen – người đã vun trồng hy vọng, ước mơ cho những học trò ở nơi đây.
=> Hai cây phong đã trở thành biểu tượng của làng Ku-ku-rêu.
Ký ức tuổi thơ của nhân vật tôi về hai cây phong
– Nhân vật “tôi” có một tình cảm gắn bó đặc biệt với hai cây phong.
– Những kí ức tuổi thơ bên cạnh hai cây phong.
=> Hai cây phong là biểu tượng của tình yêu quê hương sâu nặng, gắn liền với những kỉ niệm tuổi thơ đẹp đẽ của nhân vật tôi.
Tổng kết
Nội dung: Đoạn trích Hai cây phong đã cho người đọc thấy được tình yêu quê hương da diết và sự xúc động đặc biệt vì hai cây phong gắn với câu chuyện về thầy Đuy-sen – người đã vun trồng hy vọng, ước mơ cho những học trò nhỏ của mình.
Nghệ thuật: Sự kết hợp giữa miêu tả và biểu cảm, ngòi bút đậm chất hội họa, cách lựa chọn ngôi kể tạo nên hai mạch kể lồng ghép độc đáo.
Cùng tham khảo video sau đây để hiểu hơn về tác phẩm Hai cây phong nhé!
https://www.youtube.com/watch?v=alVMo74ES5s
Soạn bài Hai cây phong ngắn gọn
Câu 1 (trang 100 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1)
Hãy xác định hai mạch kể phân biệt lồng vào nhau trong Hai cây phong. Nhân vật người kể chuyện có vị trí như thế nào (nhân danh ai) ở từng mạch kể ấy? Vì sao có thể nói mạch kể của người kể chuyện xưng “tôi” quan trọng hơn?
– Hai mạch kể phân biệt lồng vào nhau là: “tôi” và “chúng tôi”
Từ đầu đến “mảnh vỡ của chiếc gương thần xanh”: mạch kể xưng “tôi”.
Từ “năm học” đến “sau chân trời xanh biêng biếc”: mạch kể xưng “chúng tôi”.
Đoạn còn lại: mạch kể trở về xưng “tôi”.
– “Tôi” là người kể chuyện – một họa sĩ, trong mạch kể xưng “chúng tôi” là nhân danh những đứa trẻ con trai ngày trước – người kể chuyện là một trong số những số những đứa trẻ đó.
– Mạch kể của người kể chuyện xưng “tôi” quan trọng hơn vì nó đi xuyên suốt câu chuyện. Người kể chuyện nhớ về làng Ku-ku-rêu của mình, bộc lộ tình cảm dành cho quê hương và trong đó có sự xuất hiện của những người bạn thời thơ ấu chỉ trong một đoạn ngắn.
Câu 2 (trang 100 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1)
Trong mạch kể của người kể chuyện xưng “chúng tôi”, cái gì thu hút người kể chuyện cùng bọn trẻ và làm cho chúng ngây ngất? Tại sao có thể nói người kể chuyện đã miêu tả hai cây phong và quang cảnh nơi đây bằng ngòi bút đậm chất hội họa?
– Điều thu hút người kể cùng bọn trẻ:
+ Kỉ niệm bọn trẻ chạy ào lên phá tổ chim. Chân đất, bám vào các mắt mấu…chấn động cả vương quốc loài chim. Ngồi dưới cành cây suy nghĩ…lắng nghe tiếng gió.
+ Hai cây phong khổng lồ, nghiêng ngả đung đưa như muốn chào mời chúng tôi đến với bóng râm mát rượi và tiếng lá xào xạc dịu hiền.
– Ngòi bút đậm chất hội họa:
+ Đường nét phóng khoáng: đất, dải thảo nguyên, dòng sông, đám mây, đồng cỏ.
+ Màu sắc vừa chứa đầy sức sống vừa huyền ảo, thơ mộng: sương trắng mờ đục, xanh thẳm biếc, sông bạc lấp lánh.
Xem thêm: Soạn bài ngữ văn 8 Từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội
Xem thêm: Soạn bài sự phát triển của từ vựng đầy đủ, chi tiết nhất dành cho bạn
Câu 3 (trang 101 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1)
Trong mạch kể chuyện của người kể chuyện xưng “tôi”, nguyên nhân nào khiến hai cây phong chiếm vị trí trung tâm và gây xúc động sâu sắc cho người kể chuyện? Tại sao có thể nói trong mạch kể xen lẫn tả này, hai cây phong được miêu tả hết sức sống động, như hai con người và không chỉ thông qua sự quan sát của người họa sĩ.
– Trong mạch kể chuyện của người kể chuyện xưng “tôi”, hai cây phong chiếm vị trí trung tâm và gây xúc động sâu sắc cho người kể chuyện vì:
Hai cây phong là biểu tượng của làng Ku-ku-rêu.
Hai cây phong gắn với những kỉ niệm của tuổi học trò.
Hai cây phong gợi nhớ về người thầy Đuy-sen – người đem đến niềm hy vọng, ước mơ cho những học trò của mình.
– Trong mạch kể xen lẫn tả này, hai cây phong được miêu tả hết sức sống động, như hai con người và không chỉ thông qua sự quan sát của người họa sĩ vì:
Dưới con mắt của một người họa sĩ: hai cây phong hiện lên sinh động “nghiêng ngả thân cây, lay động lá cành, không ngớt tiếng rì rào theo nhiều cung bậc khác nhau…”.
Nhưng con dưới con mắt của một thi sĩ: hai cây phong giống như con người có “một tâm hồn riêng, một tâm hồn chan chứa những lời ca êm dịu”.
=> Hai cây phong được miêu tả một cách sống động, có tâm hồn dường như gắn bó, giao cảm với con người.
Cảm nhận đoạn trích Hai cây phong của Aimatop
Để bốn chục năm sau, cô bé đã là một viện sĩ danh tiếng, còn Hai cây phong đã trở thành một phần không thể thiếu trong ký ức làng quê của biết bao thế hệ dân làng Ku-ku-rêu.
Kỷ niệm gắn bó với hai cây phong được kể lại theo hai mạch dẫn lồng vào nhau: mạch dẫn chuyện trực tiếp của nhân vật “tôi” – một hoạ sĩ đã lớn lên từ chính mảnh đất này và mạch kỷ niệm của cả một thế hệ “chúng tôi”. Ký ức thật đậm nét của tuổi thơ đã khiến cho người hoạ sĩ – nhân vật “tôi” đã tái hiện lại thật đẹp và xúc động hình ảnh hai cây phong – biểu tượng của quê hương, một mảnh hồn làng sống động.
Bắt đầu của những ký ức về làng quê là lời dẫn chuyện đưa người đọc trở về một nơi nằm ven chân núi, trên một cao nguyên rộng, có những khe nước ào ào từ nhiều ngách đá đổ xuống. Ku-ku-rêu đã hiện ra với tất cả vẻ hoang sơ của thiên nhiên với thung lũng, thảo nguyên, rặng núi. Hai cây phong không phải là món quà của tự nhiên nhưng đã từ rất lâu, những đứa trẻ đã biết chúng từ thuở bắt đầu biết mình.
Để cũng rất tự nhiên, hình ảnh hai cây phong đã trở thành của riêng làng Ku-ku-rêu: “chúng luôn hiện ra trước mắt hệt như những ngọn hải đăng đặt trên núi”, trở thành mốc định hướng cho mọi người tìm đến. Riêng đối với “tôi”, “mỗi lần về quê, khi xuống xe lửa đi qua thảo nguyên về làng, tôi đều coi bổn phận đầu tiên là từ xa đưa mắt tìm hai cây phong thân thuộc ấy”. Anh đã dành tình cảm đặc biệt với hai cây phong như với những người bạn, nhìn bằng cặp mắt chan chứa tình cảm yêu thương, nên dù khó nhìn đến mấy, anh bao giờ cũng cảm biết được chúng, lúc nào cũng nhìn rõ . Hai cây phong đã trở thành một phần tâm hồn của anh, chi phối cả niềm vui, nỗi buồn của người hoạ sĩ.
Bằng tình yêu ấy, anh đã tạo nên một bức tranh thật sinh động, đẹp đẽ. Một bức tranh ngân nga cả những giai điệu “tiếng lá reo cho đến khi say sưa ngây ngất”. Đoạn văn miêu tả hình ảnh hai cây phong đẹp như một bài thơ về một loài cây “có tiếng nói riêng và hẳn phải có một tâm hồn riêng, chan chứa những lời ca êm dịu”. Có lẽ chính tình yêu quê hương của người hoạ sĩ đã đem đến cảm giác choáng ngợp say sưa ấy: “Dù ta tới đây vào lúc nào, ban ngày hay ban đêm, chúng cũng vẫn nghiêng ngả thân cây, lay động lá cành, không ngớt tiếng rì rào theo nhiều cung bậc khác nhau. Có khi tưởng chừng như một làn sóng thủy triều dâng lên vỗ vào bãi cát, có khi lại nghe như một tiếng thì thầm thiết tha nồng thắm chuyển qua lá cành như một đốm lửa vô hình, có khi hai cây phong bỗng im bặt một thoáng, rồi khắp lá cành lại cất tiếng thở dài một lượt như thương tiếc người nào”. Ngay cả khi thời tiết thay đổi khắc nghiệt, hai cây phong ấy vẫn như một con người bền bỉ kiên cường đối chọi với sức mạnh tàn phá của bão dông, “nghiêng ngả tấm thân dẻo dai và reo vù vù như một ngọn lửa bốc cháy rừng rực”.
Cảm nhận của tuổi thơ đã được người họa sĩ ấy trân trọng gìn giữ, ngay cả khi khám phá ra điều bí ẩn về hai cây phong bằng những giải thích chính xác khoa học thì : “việc khám phá ra chân lý giản đơn ấy vẫn không làm tôi vỡ mộng xưa, không làm tôi bỏ mất cách cảm thụ của tuổi thơ mà tôi còn giữ đến tận ngày nay”. Bởi lẽ cây phong ấy đã gắn với cả một thời tươi đẹp: “Tuổi trẻ của tôi đã để lại nơi ấy, bên cạnh chúng như một mảnh vỡ của chiếc gương thần xanh…”. Hình ảnh thời ấu thơ đã tạo thành không gian cổ tích rất riêng, phải chăng chính từ tình yêu và sự gắn bó với hai cây phong, đã làm cậu bé năm xưa lớn lên trở thành họa sĩ với mong muốn vẽ lại linh hồn nồng thắm của làng quê?
Hai cây phong ấy còn là kỷ niệm chung của chúng tôi – bọn con trai tinh nghịch ở làng Ku-ku-rêu, những người bạn cùng trang lứa của người họa sĩ. Đó là tất cả những ngày tháng được vui chơi, chạy nhảy giữa núi đồi rộng lớn, trong bóng râm mát rượi và tiếng lá xào xạc dịu hiền của hai cây phong. Đẹp làm sao khoảnh khắc những cậu bé ấy được nâng lên cao từ những cành cao ngất, cao đến ngang tầm chim bay , một thế giới khác đã được mở ra, vượt ra khỏi giới hạn của làng quê Ku-ku-rêu nhỏ bé, “như có một phép thần thông nào vụt mở ra trước mắt chúng tôi cả một thế giới đẹp đẽ vô ngần của không gian bao la và ánh sáng”. Hai cây phong trở thành bệ đỡ, nâng cánh ước mơ cho những đứa trẻ, mở tầm nhận thức về một thế giới đầy những điều mới lạ cần khám phá, hướng về “những miền đất bí ẩn đầy sức quyến rũ lẩn sau chân trời xa thẳm biêng biếc kia”. Cũng như bạn bè của mình, “tôi” – chú bé sau này là họa sĩ cũng trải qua cảm giác “tim đập rộn ràng vì thảng thốt và vui sướng, rồi trong tiếng xào xạc không ngớt ấy, tôi cố hình dung ra những miền xa lạ kia”. Hai cây phong đã trở thành người bạn lớn, người bạn tâm tình thân thiết đem lại những niềm vui vỡ oà hạnh phúc cho tuổi thơ.
Khi hưởng thụ niềm vui trong bao tháng ngày hồn nhiên thơ mộng bên hai cây phong ấy, không cậu bé nào đặt câu hỏi về người đã vun mầm, ấp ủ những niềm hi vọng, đem lại hạnh phúc tuổi thơ. Đó cũng là điều bình thường với bất cứ em bé nào. Hai cây phong của người chiến sĩ Hồng quân, đoàn viên thanh niên cộng sản Đuy-sen đã cùng trồng với em bé khốn khổ An-tư-nai trong những ngày làng Ku-ku-rêu còn chìm đắm trong lạc hậu tối tăm và những hủ tục còn đè nặng trong đời sống dân làng những năm đầu sau cách mạng tháng Mười đã trở thành chứng nhân cho sự lớn khôn của bao thế hệ.
Bản thân người thầy đầu tiên ấy vẫn ở lại với làng, đã trở thành một ông lão đưa thư mẫn cán Đuy-sen, thế nhưng khi các em bé gọi quả đồi có hai cây phong là “Trường Đuy-sen” như bao dân làng, có mấy ai còn nhớ ông lão ấy chính là thầy Đuy-sen, người đem đến ánh sáng cách mạng góp phần xóa tan đi bóng tối cho bao cuộc đời? Hai cây phong còn là minh chứng cho sự hy sinh lặng thầm của những người cộng sản trẻ tuổi đã không ngại ngần cống hiến thời thanh xuân tươi đẹp cho quê hương thay da đổi thịt. Tình cảm yêu mến hai cây phong của “tôi”, của “chúng tôi”, của những người dân làng Ku-ku-rêu khiến chúng ta trân trọng chính là vì hai cây phong ấy gắn với câu chuyện về một con người cao đẹp, người thầy giáo không có bằng sư phạm nhưng đã vun trồng bao ước mơ, hi vọng cho những trò nhỏ của mình.
Bài viết trên đã hướng dẫn bạn cách soạn bài Hai cây phong, hy vọng bài viết có thể giúp ích được cho bạn. Hai cây phong là tác phẩm vô cùng ý nghĩa được kể theo kí ức của một người. Truyện chính là bài ca ca ngợi những con người tuyệt vời, gieo cho đời những hạt giống tốt đẹp cho xã hội này.
Đăng bởi: THPT Ngô Thì Nhậm
Chuyên mục: Học Tập
