Khi con tu hú – Tố Hữu – Ngữ văn 8 – HOC247
Gợi ý làm bài
1. Mở bài
- Giới thiệu về tác giả Tố Hữu
- Bài thơ Khi con tu hú được sáng tác vào tháng 7 năm 1939 tại nhà lao Thừa Phủ (Huế), khi tác giả bị bắt giam vào đây chưa lâu.
- Bài thơ thể hiện sâu sắc lòng yêu cuộc sống và niềm khao khát tự do cháy bỏng của người chiên sĩ cách mạng trong cảnh tù đày.
2. Thân bài
a) Cảnh đất trời vào hè trong tâm tưởng người tù cách mạng
- Tiếng chim tu hú đã làm thức dậy trong tâm hồn người chiến sĩ trẻ một khung cảnh mùa hè rộn ràng, tràn trề nhựa sông:
- Tiếng ve râm ran trong vườn.
- Lúa chiêm chín vàng trên cánh đồng.
- Bầu trời cao rộng với cánh diều chao lượn.
- Trái cây đượm ngọt..
- Tiếng chim tu hú đã thức dậy, mở ra tất cả và bắt nhịp cho tất cả: mùa hè rộn rã âm thanh, rực rỡ sắc màu, ngọt ngào hương vị, bầu trời khoáng đạt tự do. Tất cả khung cảnh ấy được hiện lên trong tâm tưởng người tù. Phải là một tâm hồn trẻ trung, tinh tế, yêu đời mới cảm nhận được vẻ đẹp của thiên nhiên bên ngoài qua bôn bức tường lạnh lẽo, âm u của nhà tù.
b) Tâm trạng người tù cách mạng
- Bốn câu thơ cuối bài đã thể hiện tâm trạng của nhà thơ:
Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chăn muốn đạp tan phòng, hè ôi !
Ngột làm sao, chết uất thôi
Con chim tu hú ngoài trời cứ kều !
- Với cách ngắt nhịp bất thường (6 / 2 và 3 / 3)
- Với cách dùng một loạt từ ngữ mạnh (đập tan phòng, chết uất)
- Những từ ngữ cảm thán (ôi, thôi, làm sao)
→ truyền đến độc giả cái cảm giác ngột ngạt cao độ, niềm khát khao cháy bỏng muôn thoát ra khỏi cảnh tù ngục, trở về với cuộc sông tự do ở bên ngoài.
- Ở câu thơ đầu khổ 1, tiếng tu hú kêu đã gợi ra cảnh tượng trời đất bao la, tưng bừng sự sống lúc vào hè.
- Đến câu kết, tiêng chim tu hú lại khiến cho người chiến sĩ đang bị giam cầm thấy hết sức đau khổ, bực bội.
→ Nhưng ở cả hai câu, tiếng chim tu hú đều giống như tiếng gọi tha thiết của tự do, của thế giới sự sổng đầy quyến rũ đối với người từ cách mạng trẻ tuổi.
3. Kết bài
-
Bức tranh về cảnh trong bài thơ thật đẹp, có đủ màu sắc, âm thanh, hương vị. Cảnh thì đẹp với một loạt hình ảnh vừa quen thuộc vừa đầy ấn tượng. Tất cả đều dạt dào sức sống, đều rất có hồn.
-
Tình cảm của nhà thơ thể hiện trong bài thơ rất sôi nổi, sâu sắc và da diết. Có được điều đó bởi tác giả đã sử dụng rất thành công thể thơ lục bát của dân tộc vốn mềm mại, uyển chuyển,và linh hoạt, Bài thơ liền mạch, giọng điệu tự nhiên, cảm xúc nhất quán, khi tươi sáng khoáng đạt, khi dằn vặt, u uất…
-
Bài thơ thể hiện sâu sắc lòng yêu cuộc sống và niềm khao khát tự do cháy bỏng của người chiến sĩ cách mạng trong cảnh tù đày.